تاریخچه

کلمه ویروس از نظر به معنای مایع مضر یا سمی می باشد . این کلمه یا اصطلاح از زمان پاستور به تمام مواد یا موجوداتی که سبب بروز عفونتی در موجودات زنده ( انسان ، جانور ، گیاهات ) می شدند، اطلاق گردید .

از سال 1877 میلادی به بعد که به  تدریح عوامل بیماری زا شناخته شدند ، ویروس معنای محدود تری پیدا کرد و به کلیه قارچ ها ، میکروب ها و پروتوزوآ ها ویروس گفته شد . در اواخر قرن 19 میلادی که ویروس های حقیقی را شناختند آنها را اولترا ویروس نامیدند و حتی برخی از محققین ویروس های حقیقی را ویروس های قابل عبور از صافی و فیلتر نام نهادند . دلیل نامگذاری اخیر ، عبور ویروس ها از صاف های باکتریولوژی بود ، در صورتی که همین صافیها مانع عبور باکتریها می شدند . امروزه ویروس ها کوچکترین عوامل عفونت ها می دانند .

از نظر تاریخی آغاز دانش ویروس شناسی را می توان از سال 1892 به بعد مورد مطالعه قرار داد . در این سال بود که گیاه شناس مشهور روسی معروف به ایوانفسکی گزارش داد که اگر از برگ توتون مبتلا به بیماری موزاییک تنباکو ، عصاره گیری کرده و پس از عبور از صافی آن را به گیاه سالم همین نوع تلقیح کنیم ، سرایت صورت گرفته و گیاه سالم بیمار خواهد شد . با توجه به اینکه در آن زمان می دانستند که صافیها از عبور باکتری ها جلوگیری می کنند ، دانشمند مذکور توانست تصور کند که قابلیت انتقال بیماری مذکور به گیاه سالم مربوط به یک نوع سم باشد که از گیاه بیمار ترشح می شود .

در سال 1898 دو دانشمند به نام های لوفر و فِراش در آلمان نشان داند که عامل تب برفکی دام ها قادر به عبور از صافی ها می باشد .

در سال 1899 آقای بیجرینک نشان داد عامل بیماری موزاییک توتون یک سم نیست لذا آن را مایع زنده مسری نامید . زیرا در نتیجه ساییدن برگ توتون مبتلا به بیماری و عبور دادن شیرابه از چنین برگی از صافی ، فعالیت بیماری زایی آن باقیمانده که در صورت تاثیر الکل ، پروتئین ها و توکسین های احتمالی آن ته نشین می شوند . به همین دلیل مایع صاف شده حتما دارای عامل زنده انتقال دهنده بیماریست .

در سال 1901 والتر رید و همکارانش در کوبا ویروس تب زرد را معرفی کردند .

1910 لوادیتی موفق به جدا کردن ویروس پولیو ( بعدا با آن آشنا خواهید شد ) از میمون شد و نشان داد که صاف کردن شیرابه چنین عاملی عفونتزا می باشد .

در سال 1915 توروت و همکارانش وجود باکتروفاژ را اثبات کردند . او این ویروس را باکتری خوار نامید زیرا مشاهده کرد ، وقتی این ویروس به محیط کشت باکتری اضافه می شود باکتری پس از مدتی از بین میرود .

1920 به کمک فیلتر های باکتریولوژی اندازه ویروس ها مشخص گردید .

1921 دانشمندان توانستند ویروس ابله آنسانی و پرندگان و ویروس تبخال را روی پرده کوریوالانتویید جنین مرغ پرورش دهند .

1931 اولین بار بود که فعال نگه داشتن ویروس ها با استفاده از تخم مرغ لقاح یافته و حیوان حساس مطرح شد

1935 ویروس موزاییک توتون توسط استانلی به طور خالص به صورت کریستال در آمد . با ادامه تحقیقات به کمک اشعه X محور های تقارن این کریستال ها مشخص شد و شیمیدان ها دریافتند که ساختمان ویروس مرکب از اسید نوکلئیک و پروتئین ها می باشد .

1939 میکروسکوپ الکترونی کشف شد و انقلاب بزرگ رخ داد ویروس ها رویت شدند . شکل ، وحتوا و اندازه اناه به سرعت مورد بررسی قرار گرفت .

1941 تام اندرسون اولین تصویر واضح باکتریوفاژ ( پیشرفته ترین ویروس ) را ارائه کرد . ویروس شناسی تا سال 1959 که ساختمان میکروسکوپ الترونی تکمیل می شد پیشرفت چندانی نکرد اما با ساخت میکروسکوپی با قابلیت شکست نور به اجزای درونی ویروس اتقافات چشم گیری رخ داد

در همین حال در 1940 آوری و همکارانش عامل انتقال وراثت در میکروب ها DNA معرفی کرد تا در سال 1950 هرشی عامل عفونت در باکتریوفاژ را همان DNA معرفی کند . وی همچنین اضافه کرد که دی ان ای از ناحیه دم باکتروفاژ وارد سلول میزبان می شود .

1954 ژاکوب و وولمن پدیده ویرس های لیزوژنتیک را کشف کردند . 1954 دولیکو روش اندازه گیری ویروس ها متداول ساخ . 1975 را بطه ویروس هپاتیت و کارسینومای هپاتو سلولر در انسان توسط بلومبرگ و همکارانش پیدا شد

1984 پروفسور گالو توانست عامل سندروم نقص اکتسابی سیستم ایمنی ( HIV ) را شناسایی کند . 1994 یکسان بودن مرکز همانند سازی ویروس و باکترب شناخته شده . در همین سال امکان ژن تراپی به کمک A.A.V مطرح گردید . 1997 استانلی پروزاینر با اراده فرضیه بیماری زا بودن پروتئین های پریون ها ( مثل جنون گاوی ) جایزه نوبل فیزیولوژی را نصیب خود کرد .

2002 واکسن هرپس ویروس تهیه گردید و 2009 در آستانه کشف ویروس آنفولانزای خوکی ( نه تیپ A) قرار داریم ...